- ÁM ẢNH NGƯỜI ĐÀN BÀ…
- khi viết tôi không nghĩ đến nữ tính
- NHÂN DÂN – Hoàng Đình Quang
- Thơ Lê Khánh Mai trên Báo Văn nghệ
BÀI CA BUỒN BÃ
HOÀNG ĐÌNH QUANG
1
Dưới bầu trời này, tôi đứng chống cán cuốc
Mà nghe buồn bã chạy dọc sống lưng
Hai cánh tay buông thõng
Thành quả vun đầy những bờ đê ngăn nước mặn
mặn như nước mắt, mặn bằng mồ hôi!
Mùa thu tàn, mùa thu đang sinh sôi!
Mùa đã hết, chút đìu hiu còn sót lại
Cái gì vô cùng, cái gì còn mãi
Bài ca buồn bã hát dọc đường chúng ta đi
Tiếng rầm rập của thời gian và kỷ vật
Cái gì giữ lại, đã mất những gì?
Người yêu nhất ta ơi, em đang nghĩ gì
Gió cứ thổi dưới vòm cây không lá
Mưa cứ xoáy trong căn lều rơm rạ
Ngừng đi! Ngừng đi, cho ta nói câu này
Câu hát buồn mới biết sáng nay
Cả hai phía, không lời, không nhạc
Em đã khác, mùa thu nay đã khác.
Dưới vòm trời xanh đến cạn màu xanh!
Người yêu ta ơi, mùa hạ rất mong manh
Lời nói thật, vu vơ thành kỷ niệm
Cánh đồng ta gieo bây giờ ta đến
Thành kẻ đi qua, không dừng lại một lần
Gió đã khác, gió không vì hò hẹn!
Gió không vì buồn bã đôi chân!
Lập cập nhận ra nhau
Trong màu áo thời sâu thẳm nhất
Mong manh thế, cái đem phơi, đem giặt
Cái sẽ thành kỷ niệm không phai
Ta như cánh rừng khản đặc giọng hươu nai
Mùa săn đuổi, mùa gọi tình sau kẽ lá
Rồi đứng lặng trước bài ca buồn bã
Rồi đôi tay buông thõng
Buổi chiều này.
Ăn nhiều cũng không thể lớn
Làm nhiều cũng chẳng thể giàu
Uống mãi mà chưa hết rượu
Ai bảo nhân gian bể dâu?
Có bao lần ta lạc mất nhau
Giờ nhận lại, mắt buồn vời vợi
Ai biết chia ly, ai nhẫn lòng chờ đợi
Số phận trôi qua kẽ nứt phũ phàng
Người đứng lại, đợi người không trở lại
Người đi rồi, trách một chuyến đò ngang
Sông cứ trách đò đầy, lỡ bến
Ta ra đi, mùa hoa gạo bàng hoàng.
Không hò hẹn để rồi không lỡ hẹn.
2
Em sinh ra không phải để cho mình
Ta biết thế, lặng lẽ mình ta biết
Sau vũ hội, mọi nhân tình đi hết
Mảnh kim tuyến cuối cùng cũng theo gió bay đi.
Ta mơ đêm qua em đã nói những gì
Em buồn thế, ta buồn không nhớ nổi
Sau phút chạm nhau bằng cái nhìn nông nổi
Khoảng cách lớn dần, em bé lại trong xa.
Em trên đời không phải để cho ta
Màu áo ấy không phải màu bỏ lỡ
Người xa lạ đổ tràn trên phố
Có một màu ta bất chợt lặng im.
Em sinh ra không phải để ta tìm
Dưới tán cây thưa, ve sầu kêu nức nở
Em không nhớ, để một mình ta nhớ
Một cái tên ghi vội giữa chân trời
Ta tiễn em một lần qua vạch đỏ
Để ngoài thềm hoa cứ thế mà rơi.
Em đi trên đời như một mảng mây bay
Mưa bão ở đâu, giống tố về đâu nhỉ?
Sau ánh chớp là bóng đen vô lý
Ta giật mình, níu chặt cánh tay em.
Ta đi trên đời không phải để tìm em
Ta tìm mãi bóng hình xưa đã khuất
Em hiển hiện sau cánh màn có thật
Lúc hiện ra là một nửa ta tìm.
Ta đi trên đời, là để biết lặng im
Là để đếm những gì không nguyên vẹn
Là để có những phù du ẩn hiện
Và những lần em đến để rồi đi.
3
Ơi đôi chim từ quy
Ta thức cùng em từ đầu hôm, tới sáng
Về đi thôi, trời sắp rạng mất rồi
Không tìm thấy nhau đâu
Thôi đừng tìm nhau nữa
Về đi thôi!
Mặc cho tình dang dở
Mặc cho lời ai oán khản đặc đêm dày
Về đi thôi
Đêm dài lắm, ai bền lòng chờ đợi
Ai vững lòng đi dọc bến đắng cay.
Về đi thôi
Hãy cố mà quên
Có phải mình em đâu
Nhân gian đầy tràn bội bạc
Ai đã thức trọn đêm dằng dặc
Ai bần thần chưa gặp đã chia tay.
Về đi thôi
Làm sao giấu một đêm dài duyên nợ
Có những điều cứ nhớ
không biết để làm gì!
Liều thuốc đắng
dù trăm lần tự bảo: quên đi!
Về đi! Về đi! Và quên đi
Nối hai đầu đêm tiếng từ quy
Tiếng xoay tròn, nức nở
Niềm hy vọng cứ dần dần tan vỡ
Niềm kiêu hãnh cứ dần dần loãng tan
Ôi! Đêm mùa thu sao bay bạt ngàn
Đêm đen thẳm, đêm bừng bừng hoá lửa
Ta khép lại một phần dang dở
Tự thu mình cóp nhặt nỗi dở dang
Em có khóc trên cánh đồng sau gặt
Nhớ đừng rơi giọt lệ đã muộn màng.
4
Có một ngã ba nào đó trong đời
Một ngã ba bên nào cũng vắng
Em dừng lại rồi chùm hoa cay đắng
Muộn màng khi thất lạc nhau rồi
Không thể nói lời không im lặng
Một tiếng chim chiều nghe rất xa xôi
Như một lời chim nhắn nhủ cùng tôi
Chia ly ấy là lời nguyền rồ rại
Héo hắt, tàn phai lời không giữ được lời.
Chọn làm sao khi buồn bã giăng kín trời
Khe khắt giấu niềm tin vào sấm chớp
Năm tháng đi qua, người nắm tay người
Mà không thể giữ nhau lâu hơn được.
Ngắt một bông hoa tàn
Để đánh dấu hướng đi vào hạnh phúc
Để giữ dấu bên nào dòng sông đục
Để giữ gìn chút kỷ niệm vừa rơi.
Hạnh phúc hoà tan vào hun hút chân trời
Lan vội vã về phía không chờ đợi
Ngày mưa bụi, mưa rơi
Ngửa tay trái đếm mùa thu rất vội
Để còn ta trong nỗi nhớ tơi bời
Mùa thu ấy đã là mùa thu cuối.
Ai đã từng đi qua ngã ba
Để chia sẻ nỗi nghi ngờ số phận
Bụi sẽ bay cho đến tận chiều tà
Đêm trong trẻo trăng vừa từ đâu đến
Chim cũng từ hoàng hôn trắng bay ra
Dù không thể hay chỉ là có thể
Chỉ một lần cô quạnh
Ngã Ba!
5
“Đường dài, ngựa chạy cuồng chân”
Vó ngựa gõ trên ngực chàng kỵ sĩ
Đường ngược gió, gió điên cuồng, hoan hỉ
In dấu chân trên mặt đất lờ mờ.
Đừng ngoảnh lại, phía sau chàng trống rỗng
Chỉ có hình người thiếu phụ bơvơ!
Khăn đen vẫy vào hoàng hôn cháy bỏng
Biết vì sao? Vì sao cứ đợi chờ!
Mệt rã rời trên lưng ngựa trầm tư
Trải một manh nhỡ nhàng vào ký ức
Lật từng trang đau đến sững sờ
Không để lại chút ngày xưa ẩn ức
Đường thăm thẳm, ngày cắt rời từng khúc
Trên hai vai, nặng đến tận đáy lòng
Ta độc hành trên đường thiên lý
Em xoay tròn thuyền độc mộc trên sông!
Con đường này em có nhớ gì không?
Em có nhớ, xin em đừng nhắc nữa
Ta đã thoát sau mỗi lần ngã ngựa
Thoát một vòng cay nghiệt vực sâu.
Con đường này ta có nhớ về nhau
Em có nhớ, em hãy cầm theo nhé
Ở phía trước vẫn còn điều mới mẻ
Suốt đời người ta giấu kín trong mơ.
Cuối chặng đường hoa trắng phất phơ
Ngôi nhà bé, dựng trong lau sậy
Ta vẫn đợi và vẫn mong em đấy
Ôi dịu mềm, trĩu nặng của đời ta.
Tuyến tính con đường, vạt áo kiêu sa
Hoa lại nở ngạt ngào ven mắt biếc
Đừng hát nữa, bài tình ca tiễn biệt
Tiếng ngân dài theo tiếng húcuồng phong!
6
Bối rối chân anh ngàn hoa
Em khuất lấp sau rừng nhan sắc
Kỷ niệm cứ nhạt nhoà
Người xuống bể nam, người lên bể bắc
Vó ngựa nước Hồ lìa cánh chim nước Việt
Xa vời vợi xa…
Vệt hoa nào còn cháy bỏng thịt da
Đêm trong suốt mùi hương rơi lãchã
Nước mắt soi giấc ngủ nhạt nhoà
Lật gối trăm lần mà mơ không trở lại
Phía không gió miên man bờ bãi
Cỏ chiêm bao lan man mọc vô tình.
Em đánh thức quãng đời không nhắc lại
Tiếng ngọn đèn buồn bã cháy bình minh.
Có khi nào trong ký ức mờ xanh
Ta bất chợt nhận ra đêm mới lạ
Kỷ niệm không thành
Đêm quằn quại như tình yêu trở dạ
Tiếng hạt muối vặn mình đơn độc quá
Mặn một mình trong lát gừng cay!
Cả một đời xô dạt
Anh giữ lại nửa này
Em cầm bằng câu hát
Chuyền qua đốt ngón tay
Thấm giữa chiều đẫm nắng
Rỏ theo giọt ngày!
Đêm dài như sợi chỉ
Căng một đầu vào quên
Căng một đầu vào nhớ
Xuyên qua đầu mũi kim
Vá muôn ngàn mảnh vỡ
Đêm không dài như đêm
Máu âm ỉ cháy
Tuần hoàn qua con tim.
7
Anh sẽ cười như từng có em
Gạt cả non cao sau lùm cây xấu hổ
Từng dựng lại bao nhiêu câu chuyện cổ
Những vai hề vẫn gượng náu trong ta
Một mình diễn
Lại một mình trống mõ
Một mình cười
Và một mình tự hoan hô!
Biết bao lần đau đớn ngẩn ngơ
Bão cũng đến từ bên kia mái vắng
Tâm bão ấy biết rằng phẳng lặng
Biển mơ hồ nhận tàn phá tan hoang!
Anh sẽ từng quên như từng nhớ miên man
Anh sẽ hát những câu ca dang dở
Nhận tiếng tung hô từ đâu đó quanh đời.
Anh sẽ chìm trong ngả ngất tiếng cười
Tự trang điểm lấy khuôn mặt mới
Tự thấy mình trong tấm gương vời vợi
Nhận ra mình đang đứng phía sau lưng.
Hình âm bản phơi trong chiều ngũ sắc
Đưa em đi ngược hết mọi cánh rừng.
Nhưng bề nào thì lòng cũng rưng rưng
San sẻ đắng cay, cho đi và nhận lại
Trong hồi hộp chờ rừng hoa kết trái
Chín trong đời những vết cắt còn tươi
Nửa nhận được là nửa phần rơi xuống
Vạt áo chùng là vạt áo mồ côi.
Có bề nào che chắn được phận người
Mỗi lúc quay đi đắn đo về may mắn
Đừng than trách gừng cay và muối mặn
Cũng như người gừng không nhạt được đâu
Đất có bạc, đất vẫn còn hơi nắng
Trời vẫn xanh, dù xám xịt trên đầu.
Thời mặn nhạt có lời nguyền cay đắng
Để bây giờ ta lại hát về nhau.
8
Có thể nào đêm nay, đêm quá sâu
Không một ngôi sao đứng trên trời đợi bạn
Ta ngây ngô như mới gặp lần đầu
Trong phút chốc lòng ta tự sáng.
Tự hát ru mình, giờ ta biết ru ai
Ai cũng thức đợi mặt trời đã lặn
Ai cũng đắm sâu vào trong đáy mắt
Không một ai dừng lại dưới mây mù
Ta đợi em buồn qua khúc hát ru
Câu hát nửa chừng, bất thần ta ngoảnh lại
Nhìn thành quả ngổn ngang mùa gặt hái
Trong tay mình, vỏ trấu xác xơ bay!
Lơ mơ một gã dân cày
Cầm vàng còn sợ vàng bay
Cầm câu hát sợ đắng cay
Cuối trời
Đặt lòng qua khúc non khơi
Già trăng, trăng khuyết
mà chơi vơi thuyền
Mai sau giữ lời nguyền với cỏ
Chim từ quy vò võ gọi người tình
Ta không đợi, ta trở về xưa cũ
Ngã ba nào còn giữ chút lung linh.
Dưới trời xanh, ta không biết nhắn nhủ gì
Mùa hoa dại nở tràn lối cũ
Kỷ vật giờ thấp thoáng bóng người đi
Rải rác chín sau lãng quên ấp ủ.
Hoa đã nở đúng kỳ – như đã hẹn
Bài ca buồn, lặp lại những ngày suông
Ta cứ hát cho người không thể đến
Ánh bình minh ngoảnh lại với đêm trường
Mỗi bước chân, nặng lời nhau nhiều lắm
Dấu ngày qua rải kín mặt đường!
Tháng 6-2013
(Vũng Tàu – TP Hồ Chí Minh)